Woensdag 7 september, 23.10 uur op NPO 2

Met haar unieke stem en poëtische teksten wordt de Canadese zangeres en songwriter Joni Mitchell (1943) het vrouwelijk boegbeeld van de hippiegeneratie van de late jaren 60. Haar album Blue, meer dan 50 jaar geleden uitgebracht, wordt nog altijd beschouwd als een van de beste uit de muziekgeschiedenis: het is overweldigend persoonlijk en openhartig. De documentaire ‘Joni Mitchell - Lady Blue’ schetst de lange loopbaan van deze veelzijdige zangeres.

In 1967 verlaat Joni Canada, ouders en echtgenoot (van wie ze de achternaam Mitchell houdt) om haar entree in de Amerikaanse muziekwereld te maken. Bob Dylan’s vernieuwende persoonlijke teksten inspireren haar om ook haar eigen werk persoonlijker te maken. En als Judy Collins met Both sides now in 1968 een Grammy wint, is Joni’s naam als jonge songwriter gevestigd. In de hippie-gemeenschap Laurel Canyon in Los Angeles, waar Crosby, Stills, Nash & Young, Frank Zappa, Carlos Santana, Jim Morrison haar muzikale familie vormen, ontwikkelt ze haar eigen stijl verder. Haar eerste album Clouds, geproduceerd door David Crosby, lanceert haar carrière.

In augustus 1969 vindt het Woodstock-festival plaats, het grootste evenement van de hippiebeweging met grote namen als Jimi Hendrix, Joan Boaz en Janis Joplin. Alleen Joni ontbreekt: zij moet optreden in de Dick Cavett show, waar ze voor het eerst live op de nationale televisie te zien is. Ze verwerkt de frustratie hierover in het nummer Woodstock.

Met Graham Nash vormt ze het liefdespaar van de Laurel Canyon, een intense tijd waarin beiden ‘strijden’ om hun eigen muziek. Het nummer Our House van Nash beschrijft hun grote liefde. Maar Joni verbreekt de relatie als ze bedenkt hoe beperkt haar moeder en grootmoeder zich in het huwelijk voelden. Het breekt haar hart, maar ze heeft die vrijheid nodig.

De Vietnamoorlog, gewelddadige protesten, de wereld verandert, de hippiebubbel barst: gedesillusioneerd zegt Joni concerten af en gaat naar Europa, op zoek naar inspiratie. Het resulteert in haar meest introspectieve en intieme album Blue (1971), waarop ze haar ziel blootlegt, kwetsbaar en krachtig zingt over haar leven, pijn en strijd. Zoals in My Old Man over de verbroken relatie met Graham Nash, en Little Green waarin haar grootste pijn is te horen: over haar dochter die ze op jonge leeftijd kreeg en ter adoptie heeft afgestaan. Pas na 30 jaar zullen ze weer met elkaar in contact komen.

Met Blue sluit Joni een muzikale periode af. De muziekindustrie gaat haar steeds meer tegen staan en ze verandert radicaal haar stijl. Ze omringt zich met nieuwe muzikanten, experimenteert met jazz, rock en pop, en brengt geregeld albums uit, waaronder het geëngageerde Dog eat Dog (1985) en succesvolle popalbum Turbulent Indigo (1994). In de loop van de tijd richt Joni zich steeds meer op schilderen, fotografie, poëzie en de hernieuwde kennismaking met haar dochter en kleinkinderen.

In ‘Joni Mitchell - Lady Blue’ vertellen Joni zelf, David Crosby en Graham Nash in interviewfragmenten door de jaren heen, afgewisseld met veel muziek en archiefbeeld, over haar leven en carrière.

Regie: Julia & Clara Kuperberg
Productie: Witicha Films, ARTE France & Kali Pictures