Poep van een donor als medicijn

dinsdag 11 december 2018 | Speelduur: 4 minuten

Stront, ontlasting, fecaliën, drek, uitwerpselen, kak, excrementen. Ik heb het over poep, iets dat je beter gewoon doorspoelt, want het is nogal onsmakelijk. Zeker de poep van iemand anders. Maar juist andermans poep zou jou kunnen genezen als je ziek bent. Met zogeheten Fecale Microbiota Transplantatie, FMT, oftewel een poeptransplantatie. Door je neus. Misschien heb je al wel eens over gehoord. Maar hoe zit het nou precies. Hoe werkt het. Voor wie is het. En hoe ver is de wetenschap. Eerst even een mini-college darmflora. In onze darmen stikt het van de micro-organismen, microbiota. Dat zijn vooral bacteriën, zo'n 100.000.000.000.000 verspreid over je darmen met een totale oppervlakte van pak 'm beet een voetbalveld. Er zijn meer dan 2000 verschillende soorten darmbacteriën bekend en samen vormen ze zo'n anderhalve kilo van je lichaamsgewicht. En die hebben veel invloed op ons lichaam. Zo helpen zij bij het verwerken van voedingsstoffen, bij het aanmaken van bepaalde vitamines en vechten ze tegen ziekmakers. Ieder mens is uniek met z'n eigen darmflora. Als je gezond bent, werkt jouw lichaam in harmonie samen met die darmbacteriën en dan is er geen vuiltje aan de lucht. Maar als de samenstelling van bacteriën op de één of andere manier niet helemaal lekker loopt en jouw darmflora je tegenwerkt, kun je ziek worden en chronische klachten krijgen. Dan wordt het misschien wel tijd voor een poeptransplantatie. Hoe dat werkt: eerst worden je darmen helemaal schoongespoeld met laxeermiddel en antibiotica om zo veel mogelijk bacteriën te verwijderen. Daarna gaat iemand anders' gezonde darmflora, maar dan wel sterk verdund met een zoutoplossing, via je neus rechtstreeks naar je dunne darm. Godzijdank met een slangetje, dus je proeft of je ruikt niks. Je darmen worden bevolkt door een nieuwe, gezonde darmflora en als het goed is ben je dan van je complicaties af. Maar werkt het ook echt? Ja. Nederlandse wetenschappers hebben bij sowieso één ziekte de werking van poeptransplantatie bewezen. Bij een darminfectie met de Clostridium difficile-bacterie die zorgt voor diarree, buikkrampen en misselijkheid. Als antibiotica niet werkt, is in 8 tot 9 op de 10 gevallen een poeptransplantatie wel succesvol. En dat smaakt naar meer. Op dit moment wordt er volop onderzoek gedaan naar meer mogelijkheden met poeptransplantaties. Zo wordt nu gekeken wat de invloed is van je darmflora op je alvleesklier, je lever en je spieren. Dat kan mogelijk helpen in de strijd tegen andere chronische darmaandoeningen en bijvoorbeeld suikerziekte. Het wordt wellicht nog mooier. Want zelfs de psyche, het brein, zou kunnen profiteren van poep. Bij veel geestelijke aandoeningen blijkt er ook een afwijking te zijn in de darmflora. Dat veld van onderzoek is nu booming en zo kunnen mogelijk in de toekomst ook hersenaandoeningen, ziektes en stoornissen als autisme, Parkinson, depressie en MS met poeptransplantaties worden behandeld. Met de nadruk op mogelijk. Onderzoek zit nog in de experimentele fase en het is wachten op de resultaten. Maar 't is de moeite meer dan waard. Als poep de belofte waarmaakt, en dat is zeker denkbaar, kan dat in de toekomst vele miljoenen euro's schelen aan zorgkosten. Want een poeptransplantatie kost geen drol. Oké. O, en niet onbelangrijk: don't try this at home. Poeptransplantaties zijn geen doe-het-zelf klus met andermans poep in de blender. Maar geloof het of niet, het gebeurt. Mensen doen de gekste dingen in de hoop op genezing. Maar je loopt risico: poeponderzoek is niet voor niets nog experimenteel. Poepdonoren worden grondig gecheckt op meer dan 50 potentiële ziekmakers in de vorm van bacteriën, parasieten of virussen, voordat het veilig is. Want die speciale donorpoep komt natuurlijk ergens vandaan. In Leiden staat de Nederlandse Donor Feces Bank, de eerste poepbank in Europa. Gezonde donoren jonger dan 50 met een goede BMI kunnen er poep doneren. Dus als je je geroepen voelt: grote boodschap, kleine moeite. En zo niet, vergeet in dat geval vooral niet door te trekken.